Ο Aρλεκίνος,
ο σαλτιμπάγκος,
ο γελωτοποιός,
ο κλόουν,
ο πιερότος,
ο τσιρκολάνος – ένα μωσαϊκό πολλαπλών ηρώων, που μας διασκεδάζουν,μας φοβίζουν,μας μελαγχολούν…
Μορφές που μοιάζουν με όνειρα,με στοιχειά,με αερικά…
Ο Αρλεκίνος, μια αρχετυπική μορφή που περιπλανιέται μελαγχολικός και μοναχικός,με το δάκρυ στην άκρη του ματιού του έτοιμος όμως να εκτεθεί και να μας διασκεδάσει.
Τραγικός και γκροτέσκος μαζί.
Η μορφή του με χίλιες δυό παραλλαγές είναι γνωστή εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Πρόγονοί του μια φυλή πυγμαίων, γνωστών και ως Dangas, που διασκέδαζαν τους φαραώ στην αρχαία Αίγυπτο, γύρω στο 2500 π.Χ.
Πρόγονοί του οι δούλοι του Αριστοφάνη, του Πλαύτου, του Τερέντιου.
Οι βυζαντινοί μίμοι, αλλά και οι ακροβάτες και οι μάγοι και θαυματοποιοί του Μεσαίωνα.
Οι γελωτοποιοί της βασιλικής αυλής που έδιναν παραστάσεις στην Κίνα από το 1800 π.Χ.
Οι λαϊκοί θεατρίνοι των πανηγυριών στις περισσότερες κουλτούρες του κόσμου.
Αρλεκίνος ο “μικρός διάβολος”, με τις μαγικές ιδιοτήτες.
Ο Αρλεκίνος ήταν και είναι ένας από τους βασικούς χαρακτήρες της ιταλικής Commedia dell’arte, η οποία εμφανίστηκε το 16ο αιώνα ως μέρος της παράδοσης του καρναβαλιού.
Το 1904 ο Πικάσο έρχεται να εγκατασταθεί μόνιμα στο Παρίσι.
Εδώ ξεκινά η γνωστή “ροζ περίοδος” του ζωγράφου,στην οποία τα θέματα που κυριαρχούν είναι οι φιγούρες των σαλτιμπάγκων και των αρλεκίνων.
Είναι η γοητεία που ασκεί η Commedia dell’ Arte στους διανοούμενους της εποχής μη αφήνοντας ασυγκίνητο το μεγάλο Πάμπλο
Η αινιγματική μορφή του αρλεκίνου, η θλίψη και η χαρά,το γέλιο και το δάκρυ,ο θεός δημιουργός και ο δαίμονας καταστροφέας ,άσκησε ανεξάντλητη γοητεία στον Πικάσο.
Άσκησαν και ασκούν μαγεία και γοητεία και σε μας όλους…
Αρλεκίνος ,το όνομά του προέρχεται από ένα πουλί με πολύχρωμα φτερά που ονομάζεται Harle, αλλά μπορεί και από το όνομα ενός άτακτου μικρού διαβόλου του Harlequin ή δαίμονα που περιφέρεται στα γαλλικά δάση ή από το όνομα ενός ιππότη του 9ου αιώνα, του Hellequin της Boulogne, ο οποίος πέθανε πολεμώντας τους Νορμανδούς,αλλά τι σημασία έχει;
Ο Αρλεκίνος, όπως ο αρχαίος Έλληνας θεός Ερμής, είναι ένας αναιδής ανατροπέας του κατεστημένου.
Από την αρχή της εμφάνισής του φορούσε σκισμένα ρούχα και μαύρη μάσκα και φτάνει σε μας σήμερα σαν κλόουν,η λέξη κλόουν τέθηκε σε χρήση μετά τον 16ο αι., αφού πρώτα πέρασε από τα τσίρκο του 18ου προς τον 19ο αιώνα…
Οι κλόουν με τα χαρακτηριστικά τους ρούχα, την κόκκινη μύτη, τα μεγάλα παπούτσια,τις πολύχρωμες περούκες…
Η ιστορία του Αρλεκίνου
Μια φορά κι έναν καιρό στην πόλη με τις γόνδολες, τη Βενετία, ζούσε ένα φτωχό παιδάκι, ο Αρλεκίνος. Τις μέρες της Αποκριάς, στη Βενετία γιορτάζουν το καρναβάλι με παρελάσεις και γιορτές. Όλοι ντύνονται μασκαράδες και κρυμμένοι πίσω από τις μάσκες τους γλεντάνε μέχρι το πρωί.
Ο μικρός Αρλεκίνος, κάθε απόγευμα, καθόταν στο παράθυρο, έβλεπε τους γελαστούς μασκαράδες που περνούσαν παρέες παρέες κάτω από το σπίτι του και μερικές φορές ένα δάκρυ κυλούσε στο μαγουλάκι του.
Θυμόταν πώς ντυνόταν κι αυτός μασκαράς μαζί με τον πατέρα του και τη μητέρα του και κάνανε βόλτες στην πλατεία το Αγίου Μάρκου με τα περιστέρια.
Τώρα πια όλα ήταν διαφορετικά !
Ο πατέρας είχε πεθάνει και η καημένη η μητέρα του με μεγάλη δυσκολία κατάφερνε να πληρώνει τα έξοδά τους.
Σκούπιζε, λοιπόν, το δάκρυ του και χαιρετούσε τους γελαστούς μασκαράδες που του φώναζαν να κατέβει μαζί τους στο γλέντι.
Η μαμά του είδε το κρυφό δάκρυ του Αρλεκίνου και ανέβηκε στη σοφίτα αποφασισμένη να βρει κάτι, έστω κι ένα παλιό ρούχο, για να μασκαρέψει το λυπημένο παιδί της.
Κάτι μικρά κουρελάκια από υφάσματα της έδωσαν την ιδία !
Τα μάζεψε όλα, πήρε τα ραφτικά της και δούλεψε μέχρι το πρωί.
Ένωσε τα μικρά κομματάκια, έκανε ένα μεγάλο πολύχρωμο πανί και μ’ αυτό έραψε μια φανταχτερή στολή, που άλλη δεν είχε ξαναγίνει !
Ξύπνησε χαρούμενη το Αρλεκίνο και τον έντυσε με τη στολή.
Φούντωσε τα κατσαρά καστανά μαλλάκια του παιδιού και, σαν τελευταία πινελιά, άνοιξε δυο τρύπες με το ψαλίδι της σε μια μαύρη βελούδινη λωρίδα και την έδεσε στα μάτια του παιδιού για μάσκα !
Το αποτέλεσμα ήταν θαυμάσιο !
Ευτυχισμένος ο Αρλεκίνος, με τα δάκρυα απ’ τα παράπονα να λάμπουν στα ματάκια του, έδωσε ένα σκαστό φιλί στη μανούλα του και έτρεξε στην πλατεία.
Τα πυροτεχνήματα έλαμπαν στον ουρανό και τα παιδιά μάζευαν καραμέλες και σοκολάτες που πετούσαν οι άρχοντες από τα μπαλκόνια.
Όταν έφτασε στην πλατεία ο Αρλεκίνος, όλοι θαύμαζαν τη φορεσιά του, κι εκείνος χαρούμενος άρχισε να χορεύει χωρίς να φανερώνει ποιος είναι.
-Ποιος είσαι; τον ρωτούσαν πολλοί.
Είσαι από τη Βενετία;
Που αγόρασες αυτή τη θαυμάσια στολή;
Ο Αρλεκίνος χαμογελούσε και κρατούσε καλά φυλαγμένο το μυστικό του, ώσπου μια κοπελίτσα τού άρπαξε τη μάσκα.
-Είναι ο Αρλεκίνος ! φώναξαν κάποιοι ξένοι.
-Αυτός είναι ο βασιλιάς του καρνάβαλου, φώναξαν όλοι μαζί και του πρόσφεραν φρούτα και γλυκά χορεύοντας χαρούμενοι γύρω του.
Ο Αρλεκίνος χόρεψε ξέφρενα όλη νύχτα και το πρωί γύρισε στο σπίτι του φορτωμένος με γλυκά.
Ένας χρόνος πέρασε.
Την επόμενη χρονιά, μόλις πλησίαζε η Αποκριά, όλοι έτρεξαν στη μητέρα του Αρλεκίνου και πλήρωναν όσο όσο για να ράψουν μια πολύχρωμη φορεσιά αρλεκίνου!
galatsinews.gr 27-02-2019
- Tags: galatsinews, ntina, απόκριες, αρλεκίνος
